Wat is encephalitozoon cuniculi?
Encephalitozoon cuniculi (E. cuniculi) is een protozo die ziekte veroorzaakt bij konijnen. E. cuniculi wordt uitgescheiden via de urine van besmette konijnen. Via voeder, drinkwater of het hok kunnen andere konijnen besmet worden. Ook kan E. cuniculi worden overgedragen van moeder op babykonijntjes in de baarmoeder. E. cuniculi kan in de omgeving enkele weken overleven in de vorm van een spore.
Na besmetting kan E. cuniculi aanwezig blijven zonder ziekte te veroorzaken. Op het moment dat een konijn een verminderde weerstand heeft (door bijvoorbeeld stress), kan E. cuniculi zich in het lichaam vermeerderen en wel leiden tot ziekteverschijnselen.
Wat zijn de symptomen?
De ziekteverschijnselen kunnen heel divers zijn, bijvoorbeeld:
- Hersenverschijnselen: scheve kop, oogbolbewegingen (nystagmus) en rondtollen. Dit kan er zeer heftig uit zien.
- Achterhandsproblemen: verlamde of slappere achterpoten.
- Urinewegproblemen: veel drinken/plassen of urine incontinentie (urinebrand).
- Oogproblemen: staar, iris ontstekingen, lensverkleuringen.
- Vermageren.
- Acute sterfte
De symptomen kunnen afzonderlijk van elkaar of samen voorkomen.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Een definitieve diagnose is zeer lastig te stellen. Vaak wordt op basis van de verschijnselen en voorgeschiedenis besloten het konijn te behandelen tegen E. cuniculi zonder verder te testen. We gaan dus uit van een infectie tot het tegendeel bewezen is.
Er zijn bloedtesten die antistoffen tegen E. cuniculi kunnen aantonen. Deze worden zowel bij gezonde als zieke konijnen aangetroffen en een positieve test is dus niet bewijzend. Indien een konijn geen antistoffen tegen E. cuniculi heeft, wordt de kans dat de verschijnselen door E. cuniculi komen wel kleiner. Urine onderzoek en pathologisch onderzoek na overlijden kunnen extra aanwijzingen geven dat het om E. cuniculi gaat.
Waaruit bestaat de behandeling?
Bij een verdenking op E. cuniculi starten we zo snel mogelijk met de behandeling. Deze bestaat uit medicijnen ( o.a. fenbendazol) en ondersteunende maatregelen. Zeker in het begin kan het beeld zeer heftig zijn en is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het konijn voldoende voeding en vocht binnenkrijgt. De behandeling met fenbendazol is vaak ruim 4-6 weken nodig. We behandelen voor de zekerheid ook de hokgenoten omdat het besmettelijk is.
Vaak leidt behandeling wel tot verdwijnen van de ziekteverschijnselen maar niet tot volledige verwijdering van E. cuniculi uit het lichaam. Dat betekent dat de ziekte later weer opnieuw naar voren kan komen, zoals bij verminderde weerstand.
Oormijt
Wat is het?
Oormijten (Psoroptes cuniculi) leven aan de binnenkant van het oor en veroorzaken een ontsteking van de gehoorgang. Het wordt ook wel oorschurft genoemd. Het kan aan een of beide oren voorkomen.
Wat zijn de symptomen?
Het konijn heeft jeuk, wat zich uit in schudden met de kop en krabben aan de oren. De oorschelp wordt dikker en roder. Bij de ingang van de gehoorgang worden vaak geel-witte of bruine schilferige korsten gezien. De korsten kunnen zich uiteindelijk uitbreiden over het hele oor, kop en nek. Uiteindelijk kan een midden- of binnenoorontsteking ontstaan.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De dierenarts kan met een otoscoop (oorkijker) in de gehoorgang kijken. Soms zijn de schurftmijten direct te zien, maar soms alleen met microscopisch onderzoek. Voordat een behandeling wordt ingesteld is het belangrijk om te bepalen of het trommelvlies nog heel is.
Waaruit bestaat de behandeling?
De therapie bestaat uit het behandelen van de oorontsteking met zalf en het doden van de oormijten met een hiervoor geschikt middel. Wij gebruiken hiervoor vaak pipetten die twee keer op de huid worden toegediend. Ook kunnen extra pijnstillers worden gegeven. Ga niet zelf aan de slag met allerlei middelen en laat u adviseren door de dierenarts.
Vragen?
Neem gerust contact met ons op:
[email protected]
Drs. Robin Holle
Dierenartsenpraktijk Horst
Thuisbezorgservice:
www.dierapotheker.nl